Op 20 maart 2020 trad het nieuwe Belgische marien ruimtelijk plan 2020-2026 in werking. Het plan is een ruimtelijke ordening die de verschillende nutsfuncties van het Belgisch deel van de Noordzee integreert.
Wist je dat België met 37% beschermd marien natuurgebied ver boven het Europese gemiddelde van 8,9% zit? En dat ons land in verhouding het meeste offshore ruimte voor hernieuwbare energie voorziet van alle landen ter wereld?
Natuurbehoud, groene energie, scheepvaart, visserij, zandontginning, defensie en zoveel meer activiteiten vinden dagelijks plaats in ons kleine Belgische stukje Noordzee. Om al deze activiteiten veilig te laten samengaan, stelt de federale overheid elke zes jaar een marien ruimtelijk plan op. Het is een soort ruimtelijke ordening die op land al langer bestaat, maar op zee is het vrij uniek in de wereld. Heel wat landen komen in België kijken hoe wij het aanpakken om alle activiteiten en stakeholders hun rechtmatige plaats op zee te geven.
Meer info en het volledige marien ruimtelijk plan 2020-2026.
Wat is nieuw in het plan?
Het eerste plan gold voor de periode 2014-2020. Op 20 maart 2020 trad het marien ruimtelijk plan 2020-2026 in werking. Dit nieuwe plan voorziet onder meer deze nieuwigheden:
- een tweede zone voor offshore energie, de prinses Elisabeth-zone, die een quasi verdubbeling van de energiecapaciteit beoogt (van 10% van de Belgische elektriciteitsbehoefte eind dit jaar naar 20% tegen 2025/2026)
- een extra natuurgebied aan de Nederlandse grens
- drie nieuwe zoekzones voor bodembeschermende maatregelen
- vijf specifieke zones waarbinnen commerciële en industriële activiteiten kunnen worden ontwikkeld. Vooral duurzame ontwikkeling zal hierbij centraal staan.
Philippe De Backer: “België was pionier met een eerste marien ruimtelijk plan en we zijn nu ook de eersten om dit plan te herzien. Het is een lang maar boeiend traject geweest waarin het evenwicht tussen economie, ecologie en veiligheid centraal stond. Ik wens dan ook alle stakeholders, burgers en organisaties te bedanken voor hun constructieve bijdrage aan dit proces en ben tevreden dat met dit nieuw marien ruimtelijk plan de Noordzee verder kan ontwikkelen op vlak van blauwe economie, met respect voor het marien milieu en de beschermde Natura 2000 natuurgebieden.”
Een gloednieuwe brochure
De brochure ‘Er beweegt wat op zee. Het marien ruimtelijk plan 2020-2026’ bevat heel wat weetjes en vat het marien ruimtelijk plan 2020-2026 op een toegankelijke manier samen. Ze geeft een overzicht van de belangrijkste activiteiten in onze Noordzee aan de hand van specifieke kaarten. Je kan ook je kennis testen met een korte quiz.
Bestel de gratis brochure bij de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu.
Het Mariene Atlas project
Om de geografische informatie uit het Marien Ruimtelijk Plan toegankelijk te maken voor een brede gemeenschap van potentiële gebruikers, werd deze beschikbaar gesteld op de website marieneatlas.be. Momenteel bevat de mariene atlas gevalideerde en volledig gedocumenteerde geografische lagen uit de Belgische mariene ruimtelijke plannen die in 2014 en 2019 bij de koninklijke decreten zijn vastgesteld. De inhoud zal regelmatig uitgebreid worden met gegevens over de verschillende thema’s van de Europese richtlijn INSPIRE, zoals milieumonitoring, energiebronnen en energieproductie, geologie… om er maar enkele te noemen. De Mariene Atlas is een gezamenlijk initiatief van verschillende Belgische federale administraties, en wordt uitgewerkt en onderhouden door een expertenteam van de Wetenschappelijke Dienst Beheerseenheid van het Mathematisch Model van de Noordzee (BMM) en de Geocell van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen.
Het marien ruimtelijk plan werd opgemaakt door de dienst Marien Milieu van de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu, in opdracht van de Minister van Noordzee, Philippe De Backer. Omwille van zijn grote impact kwam het tot stand door een nauwe samenwerking met alle betrokkenen. Ngo’s, bedrijven, overheidsinstanties, belangenorganisaties en burgers gaven hun voorstellen en opmerkingen door tijdens twee consultatierondes. Ook het duurzaamheidsaspect kreeg extra aandacht, onder meer via het strategisch milieueffectenrapport (SEA). Na verwerking van de bijdragen werd het nieuwe MRP op 22 mei 2019 door de Koning ondertekend.
Tekst: Jesse Verhalle, Mieke Van de Velde, Kelle Moreau