Op donderdag 6 augustus raakte een gewone spitssnuitdolfijn in de problemen ter hoogte van het Oosterstaketsel van Nieuwpoort. Het onfortuinlijke dier kon met wat moeite weer naar open zee worden begeleid, maar de overlevingskansen werden laag ingeschat. In de avond van vrijdag 7 augustus bleek dat het zeezoogdier intussen inderdaad het loodje had gelegd, het spoelde dood aan op het strand van Wenduine. Het gaat slechts om het zevende bekende geval van een gewone spitssnuitdolfijn in België, maar wel al om het tweede in 2020. Door middel van een autopsie zal worden gepoogd inzicht te verwerven in de doodsoorzaak van het dier.
Nieuwpoort, 6 augustus 2020
Op donderdag 6 augustus werd kort na de middag een strandend zeezoogdier waargenomen aan het Oosterstaketsel van Nieuwpoort. Zoals gebruikelijk werden het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen (KBIN) en de lokale hulpdiensten ingelicht, en de procedures voor strandingen van zeezoogdieren opgestart. Het dier werd aanvankelijk als bruinvis gemeld, maar intussen was duidelijk dat het een grotere soort betrof, en werd vermoed dat het om een tuimelaar ging. Door de hoogdringendheid – een levend zeezoogdier in problemen in ondiepe wateren – beslisten strandredders, politie en omstaanders om dadelijk een reddingspoging te ondernemen en te trachten het dier naar diepere wateren te begeleiden. Dat bleek geen evidente opdracht, en het gedesoriënteerde dier zwom zich vast tussen de stenen langs het staketsel. Scherpe steenranden en zeepokken veroorzaakten daar opervlakkige verwondingen, die evenwel tot bloederige taferelen aanleiding gaven. De volgende poging om het dier open water te doen kiezen was wel succesvol, rond 13:30 verdween het van de radar om de hele namiddag niet meer te worden teruggezien.
Pas na het hele gebeuren kregen specialisten de beelden onder ogen, en werd duidelijk dat we met een soort spitssnuitdolfijn te maken hadden (waarschijnlijk een gewone spitssnuitdolfijn, zie video © Luc David). Een type kleine walvis waarvan het weinig waarschijnlijk wordt geacht dat het in de ondiepe Noordzee kan overleven … Niettemin was het naar zee begeleiden en hopen op het beste het enige scenario dat een kleine overlevingskans inhoudt.
Wenduine, 7 augustus 2020
Waarvoor werd gevreesd werd helaas al snel bewaarheid: daags nadien spoelde de spitssnuitdolfijn rond 20:30 dood aan op het strand van Wenduine. De determinatie als gewone spitssnuitdolfijn kon worden bevestigd, en het bleek te gaan om een jong vrouwtje met een lengte van 3,59 m en een gewicht van 510 kg. Het kadaver werd nog dezelfde avond van het strand verwijderd en verplaatst naar het technisch lokaal van de plaatselijke brandweer. In de vroege ochtend van zaterdag 8 augustus werd het overgebracht naar de Faculteit Diergeneeskunde van de Universteit van Gent, waar nog dezelfde dag een autopsie zal plaatsvinden.
Doodsoorzaak wordt onderzocht
Aangezien spitssnuitdolfijnen dieren zijn die hun voedsel (voornamelijk inktvissen en pijlinktvissen) zoeken in de diepzee (Atlantische wateren), en in de ondiepe zuidelijke Noordzee in principe dus niets te zoeken hebben, is het waarschijnlijk dat de doodsoorzaak daar gezocht moet worden: een verdwaald en gedesoriënteerd dier dat op de verkeerde plaats terecht kwam, waar het voedings- noch overlevingskansen heeft. Zo verging het alvast de spitssnuitdolfijnen die eerder in België werden vastgesteld. Van de bijkomende verwondingen die werden opgelopen in Nieuwpoort wordt niet verwacht dat deze de rechtstreekse doodsoorzaak zijn, maar ze kunnen eventueel wel hebben bijgedragen tot de verdere verzwakking van het dier. Voorlopig is het echter speculeren, en moeten de resultaten van de autopsie worden afgewacht. Ook bij de rol van een touw dat bij het aanspoelen in Wenduine rond de staartbasis bleek te zitten zal worden stilgestaan.
Belgische spitssnuitdolfijnen
Voor zover bekend gaat het hier slechts om het 7e gedocumenteerde geval van een gewone spitssnuitdolfijn in België. Opmerkelijk is dat het wel al de tweede betreft in 2020, op 15 januari van dit jaar spoelde immers ook al een jong vrouwtje aan in Oostende. Voor de oudere gevallen moeten we terug naar 1972, 1969, 1954, 1933 en 1835. Meer informatie over de Belgische gevallen, over de stranding van januari 2020, en over spitssnuitdolfijnen in het algemeen, kan worden geraadpleegd in het artikel over de stranding van januari 2020.