23 Kleine Zwanen geringd in de toendra van Yamal !

De vliegtuigobservaties aan de monding van de rivier de Yuribey, uitgevoerd in augustus 2015 tonen de aanwezigheid van ongeveer 100 Kleine Zwanen in “flightless rui”.

Aerial view of the Yuribey Delta (photo Didier Vangeluwe)
Luchtfoto van de Yuribey Delta, 10/08/2015 (foto Didier Vangeluwe).
A flock of 14 Bewick's Swans in flightless moult in Yuribey Delta (photo Didier Vangeluwe)
Een groep van 14 Kleine Zwanen in flightless rui, Yuribey Delta, 15/08/2015 (foto Didier Vangeluwe).

Deze periode is cruciaal voor de zwanen en voor alle watervogelsoorten in het algemeen. Zoals alle vogelsoorten vernieuwen ze jaarlijks hun verenkleed. Veren slijten snel door het effect van zonlicht (UV) en mechanische degradatie. Regelmatig veren vernieuwen is dus een kwestie van overleven. Maar het proces is zeer bijzonder met name bij zwanen, ganzen en eenden omdat deze soorten tegelijkertijd alle slagpennen ruien. Ze kunnen bijgevolg voor meerdere weken niet meer vliegen. Dit wordt flightless rui genoemd. Gedurende deze periode is het relatief eenvoudig om zwanen te vangen en te ringen. En dat is wat we deden.

In totaal hebben wij in de monding van de rivier de Yuribey, 23 Kleine Zwanen en 1 Wilde Zwaan gevangen en gemerkt. De Wilde Zwaan broedt in de taiga en is, voor zover bekend, zeldzaam in de toendra. Onder de Kleine Zwanen waren 10 volwassen vogels (5 vrouwtjes + 5 mannetjes). Deze vogels zijn minstens in het voorjaar van 2014 geboren. Dertien jaarlingen (6 vrouwtjes + 7 mannetjes) werden ook gevangen en geringd. ‘Jaarling’ is de naam die gegeven wordt aan een zwaan in het voorgaande jaar uitgekomen.

Elke zwaan werd met een ring van het Bird Ringing Centre van Rusland voorzien en ook gemerkt met een witte halsband waarop een met 4 tekens unieke code gegraveerd is. Dit om individuele identificatie op afstand mogelijk te maken.

Five Bewick's Swans just prior to release in the Yuribey Delta (photo Didier Vangeluwe)
Zes Kleine Zwanen net voor het loslaten, Yuribey Delta, 14/08/2015 (foto Didier Vangeluwe).

Zes zwanen werden bovendien met een satellietzender uitgerust om hun trekroute nauwkeurig te kunnen volgen. Zo een zender weegt 22 g en is bevestigd aan de halsband. Deze zenders worden geproduceerd door de Poolse firma ECOTONE-TELEMETRY en nemen met regelmatige intervalde GPS-posities. Deze intervallen kunnen naar believen worden ingesteld en de impulsen worden via het GSM-netwerk doorgestuurd. Het is dus mogelijk om bijna op het moment zelf de route van de gemerkte vogel te volgen, zijn tussenstopplaatsen te identificeren, zijn trekstrategie te begrijpen, zijn broedplaatsen met overwinteringsgebieden te verbinden enz …

Bewick's Swan id 843X with the satellite transmitter attached to the collar (photo Didier Vangeluwe)
Kleine Zwaan id 843X met een satellietzender aan de halsband, 13/08/2015 (foto Didier Vangeluwe).

Hier de ID-kaart van elke Kleine Zwaan uitgerust met een satellietzender :

Id Rijpheid Geslacht Datum Gewicht
801X volwassen man 08/12/2015 6,4 kg
820X volwassen man 08/12/2015 6,9 kg
832X volwassen vrouw 08/12/2015 5,9 kg
843X tweede-jaar man 13/08/2015 6,8 kg
854X tweede-jaar man 14/08/2015 6,5 kg
865X tweede-jaar vrouw 14/08/2015 5,5 kg

Met dank aan het voltallig personeel van ECOTONE-TELEMETRY voor de continue ontwikkeling van dergelijke efficiënte loggers.