Van eind mei tot september werken de Belgische en Franse Kustwacht samen in een Multipurpose Maritime Operation (MMO). De MMO is een grootschalige maritieme operatie op de Noordzee, gecoördineerd door het European Maritime Safety Agency (EMSA) en het European Fisheries Control Agency (EFCA), met steun van de Europese Unie. Hierbij werken lidstaten nauw samen rond taken van de Kustwacht, zoals maritieme veiligheid, milieubescherming en grensbewaking. De Wetenschappelijke Dienst BMM van het Instituut voor Natuurwetenschappen is ook betrokken.
Ook in 2024 vond gedurende vier maanden al een MMO plaats op de Noordzee, met België en Frankrijk als deelnemende lidstaten. In 2025 worden opnieuw drones en onderwaterrobots ingezet om kustwachttaken uit te testen, zoals het opsporen van drenkelingen of kleine vaartuigen, het detecteren van zeevervuiling, het controleren van de uitstoot van schepen, het toezicht op visserijregels en het in kaart brengen van wrakken, meetpalen en zeebodemstructuren. Daarnaast krijgt de Kustwacht de kans om te werken met de Ocean Protector, een van de drie schepen van EFCA, en testen uit te voeren met een noodzeesleper. Ook in België is er reeds lang vraag naar zo’n type sleepboot.
Nieuw is dat in 2025 ook een Search and Rescue oefening zal plaatsvinden op de grens tussen België en Frankrijk, waarbij reddingsvaartuigen en helikopters worden ingezet om een vijftigtal drenkelingen, zowel dummy’s als echte personen, uit de Noordzee te redden.
Nathalie Balcaen, administrateur-generaal van het Agentschap Maritieme Dienstverlening en Kust (MDK), is tevreden dat er een nieuwe MMO wordt opgestart. “Vorig jaar hebben we veel geleerd tijdens de MMO en de grensoverschrijdende samenwerking met Frankrijk. Geopolitiek zijn het woelige tijden met veel dreiging. Samen is veel meer mogelijk.”
De samenwerking ging officieel van start op 28 mei en zal eindigen op 19 september 2025. Het startschot werd gegeven op woensdag 28 mei in Zeebrugge, in aanwezigheid van alle partners.
Tijdens het startevenement kregen de genodigden een unieke blik achter de schermen. Op de Marinebasis werden ze rondgeleid aan boord van verschillende vaartuigen, waaronder Sirius (MDK), Primula (Defensie) en Abeille Normandie (Boluda). De functies van de schepen en de samenwerking tussen de partners werden uitgebreid toegelicht. Als afsluiter konden de gasten een indrukwekkende Search and Rescue oefening bijwonen met de Orinoco en de NH90-helikopter, waarbij de coördinatie tussen de betrokken diensten live in actie kwam.
BMM in de MMO
Tijdens deze Multipurpose Maritime Operation zal de Wetenschappelijke Dienst BMM (Beheerseenheid van het Mathematisch Model van de Noordzee) van het Instituut voor Natuurwetenschappen, in nauwe samenwerking met Defensie, gebruik maken van middelgrote drones (Remotely Piloted Aircraft System – RPAS) om bijkomend milieutoezicht uit te voeren boven het Belgische deel van de Noordzee. Deze drones zullen worden ingezet in ondersteuning van het nationaal programma voor luchttoezicht boven de Noordzee.
Ronny Schallier van het BMM-luchttoezicht licht toe: “Hoewel drones een volledig met sensoren uitgerust en bemand Kustwachtvliegtuig niet kunnen vervangen, worden ze als belangrijke aanvullende toezichtplatformen beschouwd ter ondersteuning van de diverse Kustwachtfuncties. Door een intelligente combinatie van bemand en onbemand luchttoezicht hoopt de Kustwacht de monitoring en handhaving op zee aanzienlijk te versterken. Onder meer voor het opsporen van verontreiniging door schepen, voor het verifiëren van vervuilingen die werden gerapporteerd via de Europese CleanSeaNet service (satellietdetectiedienst), en voor het toezicht op navigatie-inbreuken, wordt de combinatie verwacht voordelen op te leveren.“
Vlaamse en Federale partners in de MMO
Agentschap Landbouw en Zeevisserij
Agentschap Maritieme Dienstverlening en Kust (MDK)
Federaal Wetenschapsbeleid (Instituut voor Natuurwetenschappen/BMM)
FOD Mobiliteit en Vervoer (DG Scheepvaart)
FOD Volksgezondheid (DG Leefmilieu)
Ministerie van Defensie (Marinecomponent)
Franse partners
Secrétariat Général de la Mer
Préfecture maritime de la Manche et de la mer du Nord
La direction générale des affaires maritimes, de la pêche et de l’aquaculture (DGAMPA)
Europese partners
European Maritime Safety Agency (EMSA)
European Fisheries Control Agency (EFCA)